ریسک و بازده، دو موضوع اساسی برای سرمایه گذاران است. برای کمی نمودن ارتباط بین ریسک و بازده از مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای (CAPM) استفاده می شود. در این مدل، تنها عاملی که بازده سهام را تحت تاثیر قرار می دهد ریسک سیستماتیک (بتا) می باشد. عوامل دیگری نیز وجود دارند که روی بازده سهام تاثیر می گذارند. فاما و فرنچ مدل چند عاملی را با اضافه نمودن دو متغیر نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام (BE/ME) و اندازه شرکت را به عنوان دو متغیری که تاثیر معنی دار روی بازده سهام دارند معرفی نمودند. در این تحقیق سه عامل بازار، اندازه شرکت و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام روی‏ بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد که عوامل بازار، اندازه شرکت و نسبت ارزش دفتری‏ به ارزش بازار سهام، سه عامل تاثیرگذار روی‏ بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران می باشند و استفاده از یک مدل چند عاملی، بهتر می تواند پراکندگی‏ بازده های‏ سهام را نسبت به یک مدل تک عاملی توضیح دهد.

برای رشد اقتصادی هر کشور، لازم است افراد مازاد درآمد خود را سرمایه گذاری کنند؛ بنابراین هر سرمایه گذار برای این که بتواند سهامی با بازدهی بیشتر و ریسک کمتر به دست آورد، نیازمند اطلاعاتی در مورد آن سهام است. اطلاعاتی که در مورد سهام یک شرکت وجود دارد، یا بر اساس اطلاعات داخلی آن شرکت یا بر اساس اطلاعات خارجی آن شرکت است. اطلاعات داخلی یک شرکت، در صورت های مالی آن، مثل صورت سود و زیان و ترازنامه منعکس می شود. اطلاعات خارجی یک شرکت نیز در بازار بورس وجود دارد؛ که این عوامل داخلی و خارجی بر بازده سهام تاثیر می گذارد و قیمت سهام را در بازار تعیین می کند. در این تحقیق، ارزش دفتری که از جمله اطلاعات داخلی شرکت است، از صورت های مالی که منابع اصلی تامین کننده اطلاعات هستند، به دست می آید. ارزش بازار نیز، از جمله اطلاعات خارجی شرکت است که به کمک این دو عامل می توان چگونگی انتخاب سهام یا پرتفوی با بازده بیشتر را به سرمایه گذار نشان داد. پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام (B/M) با بازده سهام عادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.

این تحقیق می خواهد به این پرسش پاسخ دهد که آیا متغیرهای ریسک سیستماتیک، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، اندازه شرکت ، نسبت قیمت به درآمد، نسبت درآمد به قیمت، بازده بازار، بازده بدون ریسک و صرف ریسک بازار توانایی تبیین و پیش بینی بازده واقعی سهام را در بازار سرمایه ایران دارند یا خیر؟ متغیرهای فوق همگی برگرفته از مدلCAPM ، فاما و فرنچ، و نسبت های حسابداری هستند. برای پاسخگویی به سوال این تحقیق، هشت فرضیه طراحی گردید. جامعه آماری تحقیق شامل آن دسته از شرکت های بورسی می شود که با بکارگیری مدل رگرسیون تک متغیره، متغیر نسبت ارزش دفتری به ارزش بازارشان، بالاترین ضریب تعیین و متغیر اندازه شرکت شان پایین ترین ضریب تعیین را داشته باشند.با توجه به نتایج حاصله از بکارگیری رگرسیون چند گانه، متغیر اندازه شرکت به دلیل پایین ترین ضریب همبستگی و متغیرهای نسبت درآمد به قیمت و صرف ریسک بازار به سبب رفع هم خطی بین متغیرهای مستقل حذف شدند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که استفاده از مدل چند عاملی در تبیین بازده واقعی سهام در محدوده زمانی 1380-1386 بهتر از مدل تک عاملی CAPM است.

در بسیاری از تحقیقات تجربی که رابطه بین ارزش بازار سهام و متغیرهای حسابداری (مانند ارزش دفتری و سود هر سهم) را بررسی کرده اند، رابطه مذکور به صورت یک تابع خطی در نظر گرفته شده است. با این حال، شواهدی تجربی با فرض مذکور چندان سازگار نیست. این موضوع بدان معنا خواهد بود که اگر در تحقیقات تجربی و کاربردهای عملی، رابطه بین ارزش بازار سهام و دو متغیر ارزش دفتری سهام و سود هر سهم به صورت یک رابطه خطی در نظر گرفته شود، نتایج ناصحیحی استخراج خواهد شد. در مقاله حاضر، تاثیر رشد شرکت را بر رابطه بین ارزش بازار سهام و دو متغیر ارزش دفتری و سود هر سهم در 149 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. یافته های تحقیق نشان می دهند که وقتی سودآوری شرکت افزایش می یابد، تاثیر رشد شرکت بر رابطه بین ارزش بازار و سود هر سهم از منفی به مثبت و تاثیر رشد شرکت بر رابطه بین ارزش بازار سهام و ارزش دفتری سهام از مثبت به منفی تغییر جهت می دهد. نتایج حاصله در کل وجود رابطه غیر خطی بین ارزش بازار سهام و متغیرهای ذکر شده را تایید می نماید.

کارایی نشان می دهد که سازمان چگونه از منابع خود در راستای تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان استفاده کرده است. یکی از مهم ترین شاخص های بررسی عملکرد شرکت ها کارایی است، پیش بینی کارایی شرکت های بورس اوراق بهادار و شناسایی عوامل مؤثر بر کارایی شرکت ضرورتی است که در این پژوهش به آن پرداخته شد. به طوری که این تحقیق به بررسی نقش معیار های ریسک و نظام راهبری بر کارایی شرکت می پردازد .. در این راستا، برای اندازه گیری کارایی شرکت از روش تحلیل پوشش داده ها استفاده شده است. متغیرهای مستقل اولیه در این پژوهش شامل متغیرهای نظارتی نظام راهبری می باشد. یافته های تجربی مربوط به بررسی 154 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه ی زمانی 1390 تا 1397، نشان می دهد که متغیرهای نسبت مالکان نهادی، نسبت مدیران غیرموظف، ارتباط سیاسی شرکت و نسبت مالکیت مدیریتی و تمرکز مالکیت نسبت به سایر متغیرها قدرت بالاتری در تبیین کارایی شرکت با استفاده از روش فرهنگی دارند و همجنین از بین معیار های ریسک معیار ریسک مالی،ریسک نوسان قیمت سهام وریسک بحران مالی بر کارایی تاثیر دارد به علاوه، از نتایج دیگر پژوهش می توان به این موضوع اشاره کرد که در پیش بینی و ارائه الگو کارایی آتی شرکت می توان از روش لاسو با خطای ناچیز استفاده کرد.

این پژوهش در راستای اهمیت رابطه ریسک و بازده از نظر سرمایه گذاران صورت گرفته و در آن به مطالعه تاثیر اندازه سهم و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار بر مازاد بازده سهام نیز پرداخته شده است. در این تحقیق از متغیرهای SMB, HML, IMV جهت اندازه گیری و از روش پورتفولیو جهت کاهش همبستگی متغیرها، استفاده شد. الگوی سری زمانی در این پژوهش 2 سال کامل بوده و در نهایت نیز تحلیل این سری های زمانی بیان گر تاثیرگذار بودن رابطه مثبت بین نسبت عدم نقدشوندگی و مازاد بازده سهام بودند. همچنین از یک مدل ریاضی نیز جهت بررسی این تاثیرگذاری استفاده گردید. در پایان مقاله نیز به بحث و بررسی و ارائه نتایج حاصل از بررسی سهام شرکت های بورس اوراق بهادار تهران در این دوره 2 سال (1390-1389) پرداخته شد.

تفکیک نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام به اجزای تشکیل دهنده خود شامل تغییر ارزش دفتری و تغییر ارزش بازار حاوی محتوای اطلاعاتی مهمی در خصوص جریانات نقدی آتی شرکت است. احصاء محتوای اطلاعاتی مذکور می تواند موجب بهبود توان توضیحی بازده مورد انتظار گردد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر اجزای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار بر توان توضیحی بازده سهام است. برای این منظور نمونه ای متشکل از 185 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1384 تا 1395 موردبررسی قرار گرفت. جهت آزمون توان توضیحی بازده سهام توسط اجزای تشکیل دهنده نسبت B/M از رگرسیون فاما و مک بث (1973) و رویکرد تحلیل پرتفوی استفاده می شود. مطابق نتایج حاصل از پژوهش، تجزیه مذکور موجب بهبود توان توضیحی بازده سهام می گردد. این مهم عمدتاً متأثر از تغییر قیمت بازار سهام بوده و برخلاف نتایج به دست آمده در سایر بازارها، ناشی از تغییر ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام نیست

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ارتباط توان رقابتی صاحبکار و انتخاب حسابرس بر پایه نظریه رقابت است. تعداد شرکت های نمونه تحقیق بالغ بر 120 شرکت و دوره زمانی تحقیق یک دوره 6 ساله از سال 1393 الی 1398 می باشد. آزمون فرضیه ها بر اساس روش همبستگی و با استفاده از رگرسیون لاجستیک باینری انجام شده است. نتایج نشان می دهد توان رقابتی صاحبکار تاثیر معنی دار و مثبت بر انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارد. هم چنین نتایج بیانگر آن است که نسبت بدهی و حق الزحمه حسابرس ، تاثیر منفی و معنی دار در انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی دارد. شواهد نشان می دهد هرگاه ، تعداد بندهای حسابرسی در گزارش سال قبل، افزایش یابد در آن صورت احتمال انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی نیز تقویت می گردد. در تحقیق حاضر اندازه شرکت ، نسبت سودآوری و درصد سهام متعلق به سهام دار عمده تاثیر معنی داری بر انتخاب موسسات حسابرسی بخش خصوصی ندارند.